O naszej szkole
Ruda Różaniecka mieści się w województwie podkarpackim na obrzeżach pasma Roztocza. W tych przepięknych warunkach mieści się również Szkoła Podstawowa im. Kpt. Władysława Ważnego. Placówka nasza jest zespołem szkół tj.. przedszkola oraz szkoły podstawowej. Dyrektorem Zespołu Szkół w Rudzie Różanieckiej jest Pani mgr Dorota Wróbel, natomiast zastępcą dyrektora jest Pani mgr Anna Mazur. Do naszej szkoły uczęszcza około 160 dzieci z miejscowości: Ruda Różaniecka, Huta Różaniecka, Piła, Łówcza, Płazów oraz z Dolin.
Historia szkoły
W Rudzie Różanieckiej ze zorganizowanym szkolnictwem spotykamy się w połowie XIX wieku. Placówka oświatowa istniała tutaj już przed 1853 rokiem, a pierwszymi nauczycielami byli Maria Żółkiewska, która pochodziła z Narola oraz jej mąż „magister schola” Antoni Żółkiewski. Pierwsza szkoła była zapewne drewniana i musiała się spalić, bo w 1870 roku nie wskazano tego typu obiektu wśród budynków użyteczności społecznej w Rudzie Różanieckiej. Kolejną szkołę, także drewnianą i krytą słomą, wzniesiono około 1876 roku. Nauczycielem w niej był pisarz gminny Antoni Reif, który nauczanie czytania i pisania traktował jako dodatkowe zajęcie. Gdy w roku 1902 szkoła ta została spalona wówczas zaistniała konieczność prowadzenia lekcji w lokalu zastępczym, a w 1904 roku podjęto decyzję o budowie nowej szkoły w Rudzie, tym razem murowanej. Inwestycję finansowano częściowo ze składek chłopskich pobieranych w ramach podatku. Część sumy wpłacił także baron Wattman oraz Szkolny Fundusz Krajowy. Po I wojnie w Rudzie istniała najpierw czteroklasowa szkoła, a później zorganizowano jeszcze piątą klasę, natomiast wieczorowo można było uczęszczać do szóstej i siódmej klasy. Dyrektorem szkoły w latach 1918-1930 był Alfred Argasiński, a w pracy pedagogicznej pomagała mu jego żona Maria Argasińska. Nauka pozostawała bezpłatna i w zasadzie obowiązkowa. W 1930 roku Argasiński wyjechał z żoną do Lubaczowa, a posadę nauczycielską objęło małżeństwo Bolesław i Czesława Dobrowolscy. Przez pewien czas pracowała w szkole w Rudzie Różanieckiej Katarzyna Smijewska, a na kilka lat przed wybuchem II wojny światowej do grona nauczycieli dołączył Kazimierz Soroka z Tarnopola, który zginął w 1944 roku w walkach z Niemcami i został pochowany na cmentarzu partyzanckim w Rudzie Różanieckiej. Jednym ze zdolniejszych uczniów miejscowej szkoły był syn kucharza barona Wattmana – Władysław Ważny, który urodził się w 1908 roku i jako dziecko chłopa uczęszczał najpierw do miejscowej szkoły. Po ukończeniu czterech klas, pod wpływem opinii nauczycieli, rodzice skierowali dobrze zapowiadającego się ucznia do szkoły w Cieszanowie, by tam ukończył siedem klas. Dalszą edukacją Ważny podjął w prywatnym Seminarium Nauczycielskim w Cieszanowie, a następnie w Seminarium Nauczycielskim w Sokalu, które ukończył w 1930 roku z wyróżnieniem. Gdy 1 września 1939 roku wybuchła II wojna światowa, Ważny został zmobilizowany do 39 Pułku Piechoty Strzelców Lwowskich. Walczył w wojnie obronnej w rejonie Łańcuta, a po klęsce wrześniowej przez Rumunię, Jugosławię i Grecję udał się do Francji. Dwukrotnie internowany trafił do więzienia w Barcelonie. Stamtąd wydostał się w niewyjaśnionych okolicznościach i wyjechał do Anglii. Następnie znalazł się w ośrodku szkolenia komandosów w Camusdarach na zachodnim wybrzeżu Szkocji, gdzie przeszedł kurs spadochronowy oraz przeszkolenie do pracy wywiadowczej wojskowym. Odpowiednio przygotowany do pracy w wywiadzie por. Władysław Ważny został skierowany do północnej Francji gdzie objął stanowisko szefa siatki wywiadowczej „Monika W”, która gromadziła informacje o nowej niemieckiej broni rakietowej. Przybrał pseudonim „Tygrys” i lokalizował nieprzyjacielskie wyrzutnie rakiet V-l i V-2. Najlepsi hitlerowscy agenci zostali zaangażowani w poszukiwanie radiostacji „Tygrysa”. Namierzyli Ważnego 19 sierpnia 1944 roku w miejscowości Montigny-en-Ostrevent, gdzie zginął śmiercią bohatera. Po II wojnie światowej w Rudzie Różanieckiej funkcjonowała 7 klasowa szkoła podstawowa. Mieściła się ona w budynku „starej” szkoły oraz tzw.. „Bojkówce”. Kierownikiem tej placówki był Jan Diaczyszyn. Uczyła w tym czasie również żona Diaczyszyna, Janina oraz nauczycielka Jadwiga Żdan. W szkole funkcjonowały różne organizacje szkolne: Spółdzielnia Uczniowska, PCK, harcerstwo. Istotne zmiany ideologiczne wprowadzono w lutym 1949 roku, kiedy to zgodnie z zrządzeniem władz oświatowych pozdrowienie „Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus” zastąpiono innym „Cześć pracy” lub „Dzień dobry”. Z klas usunięto wszystkie obrazy religijne, a krzyże przeniesiono na ściany boczne. Od 1954 roku grono nauczycieli powiększyło się o Zofię Cerkiewicz, a następnie Franciszka Dydyka, który w 1954 roku objął stanowisko kierownika szkoły. W tymże samym roku pracę w szkole w Rudzie Różanieckiej rozpoczął Władysław Obirek. Rok szkolny 1961/62 uczniowie rozpoczęli już pod nowym kierownictwem – Zdzisławy Białek, a do grona nauczycieli dołączyła Ludmiła Obirek. We wrześniu 1963 r. pracę w miejscowej szkole rozpoczęła Józefa Hejno /Ważna/. Od 1964 r. wprowadzono ośmioklasową szkołę podstawową. W latach 60-tych w szkole było 9 oddziałów i pracowało 9 nauczycieli. W roku szkolnym 1965/66 do szkoły uczęszczało 265 uczniów. Uczniowie mieli obowiązek nosić jednolite mundurki szkolne, a na rękawach tarcze uczniowskie.
W 1965 roku oddano do użytku nową część szkoły, co wyraźnie wpłynęło na poprawę warunków do nauki. Mimo to nadal brakowało pomieszczeń dla tak dużej liczby uczniów. Bardzo ważną datą w historii szkoły jest dzień 18 maja 1966 roku, kiedy to uroczyście nadano Szkole Podstawowej w Rudzie Różanieckiej imię kpt. Władysława Ważnego ps. „Tygrys”. Na tę doniosłą uroczystość przybyli goście z Francji. Swą obecnością zaszczycił też kpt. Mieczysław Golon z małżonką Haliną Łukowiak. Byli oni bliskimi towarzyszami Władysława Ważnego w ruchu oporu. Wydarzenie to było świętem dla całej społeczności lokalnej.
Ówczesna dyrektor szkoły – Pani Zdzisława Białek czyniła również starania o nadanie szkole sztandaru. Jednak liczne polityczne utrudnienia ze strony ówczesnych wojewódzkich władz zmusiły dyrekcję do rezygnacji z pozyskania sztandaru. Udało się to dopiero w 2002 r. obecnej dyrektor Zespołu Szkół Pani Dorocie Wróbel, która objęła to stanowisko 1 września 1991 roku, gdy na emeryturę przeszła Pani Antonina Dubanik. Pani Dubanik pełniła funkcję dyrektora szkoły w latach 1983-1991. Okres sprawowania funkcji dyrektora szkoły przez Panią Dorotę Wróbel zbiegł się z wprowadzeniem 1 września 1999 roku reformy szkolnictwa, która wprowadziła zmiany strukturalne i programowe. Zrozumienie przez władze gminne dążeń lokalnego środowiska sprawiło, że w Rudzie Różanieckiej od 1999 r. zaczęła funkcjonować zarówno sześcioklasowa szkoła podstawowa, jak i trzyletnie gimnazjum. Dyrektorem Gimnazjum w Rudzie Różanieckiej została Pani Irena Obirek, która po 5 latach kierowania placówką, w 2003 r., odeszła na emeryturę, a decyzją Rady Miejskiej w Narolu z 17 VIII 2004 r. powołano Zespół Szkół, którego pracą kieruje Pani Dorota Wróbel. W ostatnich latach znacznie poprawiły się warunki funkcjonowania placówki. Wykonano centralne ogrzewanie, wewnętrzne sanitariaty, dach na budynku szkolnym, zmodernizowano kotłownię, wymieniono stolarkę w całym obiekcie, a w VIII 2004 roku rozpoczęto budowę sali gimnastycznej wraz z łącznikiem i 3 klasopracowniami. Zgodnie z gminną strategią funkcjonowania oświaty Zespół Szkół w Rudzie Różanieckiej w przyszłości ma stanowić jeden z trzech ośrodków szkolnych na terenie gminy Narol.
Przy placówce szkolnej funkcjonuje także schronisko młodzieżowe oferujące noclegi w Rudzie Różaneckiej.
Wykorzystano fragmenty przewodnika po ścieżce dydaktycznej
autorstwa mgr Bożeny Kasperskiej i mgr Anny Mazur (w tytule Cisło)